อย่างไรก็ตามหลักฐานต่างๆ ที่ค้นพบก็มิได้ให้ภาพความสัมพันธ์ที่ชัดเจนนัก จนกระทั่งต้นๆ ยุคคริสตกาลจึงปรากฏหลักฐานที่ชัดเจน เช่นบันทึกของชาวกรีกที่อยู่ในอียิปต์ ชื่อ The Periplus of the Erythraean Sea จากหลักฐานชิ้นนี้แสดงให้เห็นว่ามีการค้าระหว่างอินเดียกับประเทศทางตะวันตก โดยใช้เส้นทางเดินเรือระหว่างอินเดียกับดินแดนต่างๆ ทางตะวันตก สินค้าที่สำคัญๆ ที่เป็นที่ต้องการก็คือ ไข่มุก อัญมณีต่างๆ ผ้ามัสลิน (Muslins) เชื่อว่ามีเครือข่ายของเส้นทางเดินเรือ รวมไปถึงทางบกที่จะขนสินค้าจากดินแดนตอนในของอินเดียมายังท่าเรือ และเดินทางต่อไปยังดินแดนต่างๆ นอกจากนี้ยังเชื่อว่ามีการตั้งถิ่นฐานของชาวอินเดียในเกาะบางเกาะในทะเลอาหรับ อย่างเช่น เกาะโซโคตรา (Socotra) นอกจากนี้ยังพบว่าอินเดียมีการติดต่อกับอาณาจักรโรมัน เมื่อประมาณ 26 ปีก่อนคริสตกาล (Majumdar, 1976 : 203) การค้าระหว่างอินเดียกับโรมเป็นการค้าทางเรือ แต่อย่างไรก็ตามก็ต้องขนถ่ายสินค้าทางบกข้ามจากฝั่งทะเลแดงไปยังทะเลเมดิเตอร์เรเนียน นอกจากการค้าทางทะเลแล้ว อินเดียก็ยังสามารถติดต่อกับตะวันตกโดยทางบก เป็นเส้นทางที่พาดผ่านอาณาจักรเปอร์เซียทอดตัวไปตามชายฝั่งของทะเลสาปแคสเปียน ผ่านซีเรีย เอเซียไมเนอร์ไปยังชายฝั่งเมดิเตอร์เรเนียน เส้นทางนี้เป็นที่รู้จักกันมากขึ้น หลังจากที่พระเจ้าอเลกซานเดอร์รุกรานอินเดีย

เส้นทางการค้าทั้งทางบกและทางเรือตกไปอยู่ภายใต้อำนาจของชาวอาหรับหลังจากการสถาปนาอำนาจของอิสลามในคริสตศตวรรษที่ 7 ดังนั้นการค้าจึงกลายเป็นการค้าระหว่างอินเดียกับอาหรับแทนที่การค้าโดยตรงระหว่างอินเดียกับตะวันตก

เป็นที่ทราบกันอยู่โดยทั่วไปว่า อารยธรรม วัฒนธรรม นั้นย่อมติดตามไปกับการค้า เราได้พบการขยายตัวของศาสนาอินเดียไปทางตะวันตก ในสมัยพระเจ้าอโศกมีการส่งสมณทูตไปเผยแพร่ศาสนาพุทธยังเอเชียตะวันตก อาฟริกาเหนือ และยุโรปตะวันออกเฉียงใต้ เชื่อว่าศาสนาของอินเดียมีอิทธิพลอยู่ในบริเวณนี้พอสมควรก่อนการสถาปนาศาสนาอิสลาม ในเอเชียกลางก็เช่นกัน ศาสนาพุทธเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปใน กลุ่มชนเผ่าเร่ร่อนในแถบนี้ ทั้งนี้อาจเป็นเพราะอำนาจของพวกกุษานะที่รับนับถือศาสนาพุทธ และสนับสนุนนิกายมหายาน ซึ่งในเวลาต่อมา ศาสนาพุทธมหายานได้ขยายตัวเข้าไปสู่จีน ซึ่งยังคงปรากฎอิทธิพลต่อประชาชนนับล้านในหมู่ชาวจีนปัจจุบัน

ในบรรดาดินแดนที่รับอิทธิพลด้านวัฒนธรรมของอินเดียเอาไว้ อาจกล่าวได้ว่า ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นดินแดนที่ปรากฏอิทธิพลของอินเดียสูงสุด ไม่ว่าจะเป็นประเทศ พม่า ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ลาว กัมพูชา ในปัจจุบันนี้ ความอุดมสมบูรณ์ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไม่ว่าจะเป็นแร่ธาตุ ไม้สัก โดยเฉพาะเครื่องเทศทำให้พ่อค้าจากดินแดนต่างๆ ของโลกไม่ว่าจะเป็นอินเดีย จีน และอาหรับในภายหลังหลั่งไหลกันเดินทางไปค้าขายกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งมีสถาพภูมิศาสตร์เหมาะสมกับการค้าทางทะเลเป็นอย่างยิ่ง

เชื่อว่าประมาณศตวรรษที่ 2 ในยุคคริสตกาล พ่อค้าชาวอินเดียจากเบงกอลได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการค้ากับประชาชนในคาบสมุทรมาลายาแล้ว ดังปรากฏในบันทึกของ ปโตเลมี (Ptolemy) ถึงชื่อเมืองในเกาะชวา สุมาตรา นอกจากนี้จากบันทึกของพุทธศาสนาก็ยังปรากฎชื่อเมือง ซึ่งสอดคล้องกับบันทึกของปโตเลมี ชื่อที่ปรากฏนี้เป็นอิทธิพลของอินเดียอย่างแน่นอนเพราะชื่อเมืองต่างๆ เหล่านั้นเป็นภาษาสันสกฤต การถ่ายทอดอารยธรรมอินเดียสู่ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นไปอย่างช้าๆ พ่อค้าชาวอินเดียผู้อพยพจากดินแดนซึ่งอาจเป็นชนชั้นกษัตริย์ หรือนักบวชได้นำวัฒนธรรมอินเดียไปสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ดินแดนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งมีความเจริญอยู่ในระดับหนึ่ง ได้รับเอาวัฒนธรรมใหม่เข้าไปผสมผสานปรับปรุงให้สอดคล้องกับวัฒนธรรมดั้งเดิมของตน จนกลายเป็นวัฒนธรรมที่มีลักษณะเฉพาะของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่อย่างไรก็ตามก็ยังคงปรากฎร่องรอยของอิทธิพลด้านวัฒนธรรมจากอินเดียอย่างเด่นชัด เช่น ความคิดทางการเมือง และสถาบันพระมหากษัตริย์ พิธีการของศาสนาพราหมณ์ หลายดินแดนยอมรับนับถือศาสนาพุทธทั้งมหายานและหินยาน วรรณคดีสำคัญๆ อย่างเช่น มหากาพย์รามายณะ และ มหากาพย์มหาภารตยุทธ ได้รับความนิยมชมชอบ และรักษาไว้ในดินแดนนี้เป็นอย่างดีอย่างเช่น ดินแดนที่เป็นประเทศไทยปัจจุบันและดินแดนลุ่มแม่น้ำโขง เช่น อาณาจักรฟูนัน อาณาจักรเจนละ ต่างก็ได้รับอิทธิพลของอินเดียมาตั้งแต่ต้นๆ ยุคคริสตกาล นอกจากนี้ยังปรากฏอาณาจักรที่ได้รับอิทธิพลของอินเดียในแถบหมู่เกาะด้วยเช่นกัน อย่างเช่น อาณาจักรไศเลนทร์ (Sailendra) ซึ่งได้รับอิทธิพลของศาสนาพุทธมหายาน

กล่าวโดยสรุปก็คือวัฒนธรรมอินเดียนอกเหนือจากจะมีความสำคัญ มีบทบาทต่อประชาชนในอนุทวีปอินเดียเองแล้ว วัฒนธรรมอินเดียยังมีบทบาทสำคัญต่อโลก โดยได้ให้ความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาการด้านต่างๆ กับโลก เช่น คณิตศาสตร์ วรรณคดี ภาษา ปรัชญา ศาสนา สถาปัตยกรรม รวมทั้งเป็นพื้นฐานสำคัญให้กับบางอารยธรรม เช่น ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นต้น